اثرات رفتار غیرخطی مصالح خاکی بر روی پاسخ لرزه ای دره های آبرفتی

خلاصه
تجربیات بدست آمده از بررسي خرابيهای ناشي از زلزله در مناطق مختلف یک ساختگاه شهری نشان داده است كه میزان خسارات ميتواند درنقاط مختلف متفاوت بوده و همین موضوع نشان دهندهی اهمیت بررسي پاسخ لرزهای ساختگاه با توجه به توپوگرافي منطقه و رفتار مکانیکيمصالح خاكي ميباشد. علیرغم اینکه مطالعات زیادی بر روی این موضوع انجام شده است، اما لازم است كه با دقت بیشتری مسئلهی بزرگنمایيحركات لرزهای بررسي شود و اثرات رفتار غیرخطي به صورت جامعتری دیده شود. هدف از این مقاله بررسي و مقایسهی اثرات دو بعدی ساختگاهبا توجه به رفتار خطي و غیرخطي آبرفت در دره های نیم سینوسي است. پاسخ غیر خطي به امواج لرزهای ورودی از جمله موارد مؤثر در بررسياثرات ساختگاه است كه این موضوع با كاهش سختي خاک اهمیت بیشتری ميیابد. با شناسایي عوامل موثر بر پدیدهی بزرگنمایي امواج لرزهای، ازروشهای عددی جهت تحلیل دو بعدی اثرات ساختگاهي استفاده ميشود. تمامي روش های عددی بر پایه معادله ی انتشار موج هستند و روشهای مختلفيبرای بررسي پاسخ لرزهای سایت توسعه یافته اند. مطالعات پارامتریک با استفاده ازكد عددی هیبرید كه با تركیب روش اجزاء محدوددر حوزه نزدیک و اجزاء مرزی در حوزه دور به ارزیابي پاسخ لرزهای دره ميپردازد، صورت گرفته است. حركات سطح زمین در فواصل مشخصقرار دارد، محاسبه شده است. نمودارهای ارائه شده وابستگي بزرگنمایي نقاط مختلف سطح زمین به SV از مركز دره كه در معرض امواج مهاجمرفتار مکانیکي مصالح آبرفتي را به وضوح نشان ميدهد. به طوریکه این بزرگنمایي در برخي حالات تا چندین برابر بیشتر ميشود. در خاتمهنمودارهایي ارائه شدهاند كه نشان ميدهند بزرگنمایي متوسط دره های نیم سینوسي با توجه به خصوصیات مصالح آبرفتي ميتواند تغییر كند و رفتار غیرخطي آبرفت ميتواند در تکمیل مطالعات ریز پهنهبندی ژئوتکنیک لرزهای به كار گرفته شود.

کلمات کلیدی:

اثرات ساختگاه . توپوگرافی . رفتار غیرخطی . هیبرید . ریز پهنه بندی

سومین كنفرانس ملي مهندسي ژئوتکنیک ایران (1397)

برای دانلود به ادامه مطلب بروید

بررسی اثرات توپوگرافی برروی امواج لرزه ای با استفاده از روش المان مرزی و بسط سری نیومن

کلمات کلیدی :

روش المان مرزی مستقیم . بسط سری نیومن . انتشار امواج . توپوگرافی

پنجمین کنگره ملی مهندسی عمران (1389)

بزرگنمایی یا استهلاك شتابهاي سطحی در دره هاي ذوزنقه اي شکل

خلاصه
در سال هاي اخیر موضوع تأثیر ناهمواري هاي محلی زمین روي امواج زلزله مورد بحث و بررسی زیادي قرار گرفته است. تأثیر شرایط محلی ناهمواري هاي زمین بر انتقال موج به سطح زمین یکی از مسائل مهم در طراحی لرزه اي با اهمیت بالا بشمار میرود. از دیدگاه مهندسی، اهمیت زلزله ها به لحاظ تأثیراتی است که در سازه هاي نظیر سدها، نیروگاهها، پل ها، مناطق مسکونی و تأسیسات صنعتی ایجاد می نمایند. ارزیابی پاسخ زمین یکی از مسائل مهم در ژئوتکنیک لرزه اي است. تحلیل هاي پاسخ زمین جهت پیش بینی حرکاتسطح زمین و تدوین طیف پاسخ طرح به منظور تعیین تنش ها و کرنش هاي دینامیکی براي ارزیابی خطرات ناشی از زمین لرزه بکار میرود. در این مقاله تحلیل دینامیکی عوارض سطحی به شکل دره با روش اجزاي محدود انجام شده است. هندسه، مشخصات ژئومکانیکی عوارض زمین و شتاب هاي ورودي زلزله، از عوامل تعیین کننده پاسخ لرزه اي این نوع ساختگاه ها بشمار می رود. نتایج این بررسی، ضرایب بزرگنمایی هاي لرزه اي را در تاج و پاي دره و دیگر نقاط روي سطح , در مقابل توده هاي خاك با سرعت موج برشی g نرمال شده PGA زمین نسبت به بستر سنگی، تحت زوایاي مختلف شیب و ارتفاع را در متفاوتنشان می دهد. در این بررسی نشان داده شده است که با افزایش زاویه و ارتفاع شیب، شتاب سطحی افزایش می یابد، در تاج بیشترین و در ته دره کمترین بزرگنمایی را شاهدیم. این روند براي با افزایش سختی و سرعت موج برشی مصالح نیز بیشتر می شود. بدین ترتیب مشاهده شده است که این اثرات عمدتاً توسط پدیده هاي کانونی شدن و پراکنش انرژي موج هاي لرزه اي ایجاد می شوند.

کلمات کلیدي:

دره ذوزنقه اي، تحلیل دینامیکی، توپوگرافی، اثرات ساختگاهی، روش اجزاي محدود

نویسندگان :

محمد برارپور ، آلاله شاکري ، عسکر جانعلیزاده ، حمیدرضا توکلی

اولین کنفرانس ملی عمران و توسعه ایران (1390)

پهنه بندی خطر زمین لغزش شهر گرمی استان اردبیل

بر اساس یك برآورد اولیه، سالیانه 055 میلیارد ریال خسارت های مالی تنها از طریق زمین لغزش هاا بار کشورمان تحمیل می شود و این در صورتی است که از بین رفاتن مناابط طبی ای قیرقابال بازگشات باه حساب آورده نشوند )کمك پناه 1333 (. این پدیده همه ساله در اکثر استان های کشور موجا خساارت های اقتصادی به راه ها، خطوط آهن، خطاوط انتااال نیارو و ارتباطاات، کاناال هاای آبیااری و آبرساانی، تأسیسات م دنی، تأسیسات استخراج، پالایش نفات و گااز، شابكه شاریان هاای حیااتی داخال شاهرها، کارخانه ها و مراکز صن تی، سدها و دریاچه های مصنوعی و طبی ی، جنگل ها و مراتط و مناابط طبی ای، مزارع و مناطق مسكونی و روستاها گشته یا آنها را مورد تهدید قرار می دهد. º ۷3 شهر گِرمی در 155 کیلومتری شمال استان اردبیل با مختصات ' 05 º 3۳ تا ' 15 º 3۳ عرض شامالی و ' 20  تا ' 12 º ۷۳ طول شرقی واقط شده است. مساحت شهرستان گرمی 1320٫2 کیلومتر مربط مای باشاد . هسته اولیه شهر در سطوح نسبتاً هموار ناودیس گرمی قرلر گرفته ولی بادلیل محادودیت ارا ای هماوار اخیراً بیش از 35 درصد از توس ه عمرانی شهر در دامنه های پر شی و بسایار شایبدار( ۳ تاا 35 درجاه)  گسترش یافته است. گسل های ف ال منطاه، وجود سازندهای سطحی و زماین شناسای سسات، موجا  ناپایداری فونداسیون ساخت و سازهای شهری به ویژه در بخش شرقی و شامال شارش شاهر شاده اسات . لغزش بزرگ سال 133۷ در دامنه تند شی بخش شرقی، منجر باه تخریا امااکن شاهری (حادود 205 واحد مسكونی و بیمارستان و و مدرسه محله کتول) و تغییر اجباری محل استارار بخشی از ساکنین شهر 1۷0 هكتاار یاا / ۷۷۳ هكتار از ارا ی کاربری های شاهری 0 / در شرش آن شد. طبق نتایج تحایق از کل ۷ 32  درصد آن در مناطق نامناس تا کاملاً پرخطر قرار گرفته اند. به علات قارار گیاری شاهر در داخال /۷  0ریشاتری، زماین لغزشاها / ناودیس گرمی در صورت ف الیت گسل ها و یا وقاوع زما ین لارزه بایش از 0 موج ، نشست، کج شدگی، ترک برداشتگی و تخری اقل ساخت و ساز های طارفین دره ناودیسای (در دامنه های شیبدار) خواهند شد. که نتایج این تحایق در قال ناشه پهناه بنادی خطار زماین لغازش باا استفاده از نرم افزار GIS ارائه شده است. توپاوگ رافی عمادتاً کوهساتانی گرمای، ف الیات زمینسااختی و لرزه خیزی زیاد، و یت متنوع زمین شناسی و اقلیمی، بارش، جنس رسوبات و لایه هاای سانگی شای اولين كنفرانس ملي مهندسي ژئوتکنيک ایران دانشکده فني و مهندسي دانشگاه محقق اردبيلي   03 مهر و 1 آبان ماه 10۳۱ وجهت شی لایه ها وپوشش گیاهی و... شرایط طبی ی برای وقوع زماین لغازش در ایان شاهر را مهیاا کرده است. دخالت عوامل انسانی در محیط طبی ی شهرگرمی به صورت ساخت وساز ساختمانها و راههاا موج تشدید خطر زمین لغزش شده است. با پهناه بنادی محادوده شاهر از نطار خطار زماین لغازش، پایدارسازی، برنامه ریزی، مدیریت واجرای طرح های توس ه و عمران در شهرگرمی روری میباشد.

کلمات کلیدی:

زمین لغزش،کاربری و توس ه ارا ی شهری، توپوگرافی، ناپایداری دامنه، ناشه خطر

نویسندگان :

رحمت دیندار (دانشجوی کارشناسی ارشد زمینشناسی زیست محیطی، دانشگاه تبریز)

سیمین حسینی (دانشجوی کارشناسی ارشد زمینشناسی اقتصادی، دانشگاه تبریز)

ر (استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز و کارشناس ارشد شرکت پژوهش عمران راهوار)

اولین کنفرانس ملی مهندسی ژئوتکنیک ایران (1392)

۱.توپوگرافي از نظر لغوي ، به معني پستي و بلندي مي باشد و در اينجا منظور از توپوگرافي ، پستي و بلنديهاي سطح زمين و يا همان ارتفاع عوارض زمين از سطح دريا مي باشد. ارتفاع گاهي بصورت نسبي و گاهي بصورت مطلق بيان ميگردد. به طور مثال اگر ارتفاع كوه دماوند را نسبت به ارتفاع تهران مقايسه نمائيم به آن ارتفاع نسبي مي گويند.  ( مثلاً بگوئيم كوه دماوند به اندازه h متر از تهران بلند تر مي باشد.) ولي چنانچه ارتفاع يك عازضه نسبت به يك سطح مبنا بيان گردد به آن ارتفاع مطلق مي گويند.

سطح مبناي ارتفاعات عموماً سطح درياها و آبهاي آزاد مي باشد.كه در ايران سطح درياي آبهاي بندر فاو در خليج فارس انتخاب شده است . و ارتفاع تمام عوازض خشكي ، اعم از كوه، دشت، ، دامنه،و...نسبت به آن سنجيده مي شود.

محتوي نقشه هاي توپوگرافي شامل عناصر مختلف طبيعي و انساني مي باشد. ناهمواريهاي سطح زمين تا حد كوچكترين تپه ها م حتي شيارهاي ناشي از سيلابها،جنگل ها، بيشه ها ، با تلاق ها، ماسه زارها ، درياچه ها ، آبهاي جاري ، انواع راه ها ، پل ها ، كانال، از شهرهاي بزرگ گرفته تا روستاها بعضاً تا حد خانه هاي منفردو ده ها عناصر ديگر روي اين نقشه ها نشان داده مي شود.

۲.مشخصات كلي نقشه هاي توپوگرافي:

الف-پايه و اساس نقشه هاي توپوگرافي بر روي خطوط تراز است. خطوط تراز با خطوط ميزان منحني عبارت است از كليه نقاط هم ارتفاع منطقه كه به وسيله منحني نمايش داده مي شود

ب-هر نقشه به وسيله دو نوع منحني ميزان مشخص مي شود.

خطوط ميزان اصلي ضخامت بيشتري داشته و فاصله دو خط ميزان اصلي است كه بستگي به اشل نقشه دارد.

ج-تعداد خطوط ميزان فرعي كه در بين دو منحني خط ميزان اصلي قرار گرفته اند بستگي به اشل نقشه داشته و از طرف ديگر ضخامت كمتري نسبت بخطوط اصلي دارند.خطوط ميزان منحني در نقشه هاي رنگي با رنگ قهوه اي مشخص مي شوند.ج- هر چه تعداد خطوط ميزان فرعي زيادتر باشد نقشه دقيق تر مي باشد . مثلاً در نقشه هاي با مقياس000/250 : 1 كه فاصله دو خط ميزان اصلي 50 متر است 5 خط ميزان فرعي قرار گرفته است.

د-هر چه خطوط ميزان به هم نزديكتر باشند شيب تندتر است و بر عكس . بنابراين در مناطق كوهستاني و دامنه هاي پرشيب منحني ها به هم نزديكتر بوده كه گاهي شمارش آنها مشكل مي باشد . ولي در مناطق مسطح و دشتي منحني ها از يكديگر دور مي شوند.

دره ها و ستيغ ها را در روي نقشه هاي توپوگرافي بآساني مي توان مشخص نمود . اگر ارتفاع افزايش يابد نمايش دهنده يك يال و ستيغ و اگر ارتفاع كاهش يابد دره ها را نشان مي دهد.